دکتۆر سۆران سابیر عوسمان - پزیشکی پسپۆڕی گەشە و نەخۆشییەکانی منداڵان
نەخۆشییەکی بۆماوەیی دژەخۆبەرگرییە کە تووشی منداڵان و گەورانیش دەبێت، کەسی تووشبوو بەخواردنی گلوتین ( پرۆتینێکە لە گەنم و جۆ و بەرهەمەکانیاندا هەیە) ناوپۆشی ریخۆڵەکانی تووشی تێکچون و تێکشکان دەبن، ئەمەش بەهۆی دروستبوونی کارلێکی دژەتەنەکانی دژەخۆبەرگری کە دەبێتەهۆی سەرهەڵدانی نیشانەکانی نەخۆشییەکە
هۆکاری سەرەکیی نەخۆشییەکە تاوەکو ئێستا نەزانراوە، بەڵام سێکوچکەی (بۆماوە، سیستمی بەرگریی کەسەکە و هۆکارە ژینگەییەکان) کاریگەریی بەرچاویان لە وروژاندن و دروستبوونی حاڵەتەکە هەیە
گرنگترین نیشانەکانی نەخۆشیەکە لە منداڵاندا:
- سکچوون یان هەندێک جار قەبزی
- باکردن و ئاوسانی سک
- سکئێشە
- دواکەوتنی گەشە و زیادنەبوونی کێش
- گریان و نوزەنووز
- بێهێزی، لەشداهێزران و سەرئێشە
- کەمخوێنی (کەمخوێنییەک کە چارەسەریش وەردەگرێت سوودی نیە)
- هەندێک نیشانەی دیکەش لەوانەیە لە دەرەوەی کۆئەندامی هەرس هەبن، وەکو ئێسکەنەرمە و هەندێک گرفتی دیکە
دەستنیشانکردنی نەخۆشیی گەنم ئاسان نییە، بەڵام بوونی نیشانەکان بۆ یارمەتیدان لە ناسینەوە و دەستنیشانکردنی حاڵەتەکە گرنگن.
پزیشک کاتێک گومانی لە کەسێک هەبوو کە ئەو نەخۆشییەی هەبێت، پشکنینی خوێنی بۆ دەنێرێت، ئەگەر پشکنینەکە پۆزەتیڤ بێت، کەسی چارەخواز دەنێرێت بۆ ئەنجامدانی ناوبینیی ریخۆڵە و وەرگرتنی پارچەیەک لە ناوپۆشی ریخۆڵە بۆ پشکنین؛ بەو هۆیەوە بەتەواوی دەستنیشان دەکرێت
نەخۆشیی گەنم بنەبڕ ناکرێت و چارەسەری یەکجاری نییە، بەڵام بە نەخواردنی گەنم و جۆ و بەرهەمەکانیان، منداڵ یان کەسەکە ژیانێکی ئاسایی و تەندروست دەژیت و نیشانەکانی نامێنێت، بە واتایەکی دیکە چارەسەری نەخۆشیی گەنم بریتییەلە خۆپارێزی و دوورکەوتنەوە لەو خواردنانەی کە (گلوتین)ـیان تێدایە.
هەستیاری بە گەنم جیاوازە لە نەخۆشیی گەنم (سیلیاک) کە زۆر جار تێکەڵدەکرێن، ئەو کەسانەی هەستیارییان بە گەنم هەیە، هیچ جۆرە هەوکردنێک لە ریخۆڵەیاندا روونادات و تەنیا ئەو خۆراکانەیان پێناکەوێت کە گلوتینیان تێدایە
