ABD’de 5 Kasım’da yapılacak başkanlık seçimleri için yarışan Demokrat Partili Joe Biden ile Cumhuriyetçi rakibi Donald Trump, ilk canlı yayın tartışmasında kozlarını paylaştı. Trump program boyunca rakibine karşı net bir üstünlük sağlayamasa da Biden ikinci kez adaylık için yaşı konusunda duyulan kaygıları giderecek bir performans sergileyemedi
Demokrat Joe Biden ve Cumhuriyetçi rakibi Donald Trump, CNN’in ev sahipliğinde yapılan ilk televizyon tartışmasında karşı karşıya geldi. İki aday ekonomiden dış politikaya çeşitli konularda seçmene mesajlar verdi.
CNN’nin Atlanta merkezindeki stüdyosunda gerçekleşen seçim tartışması tarihte ilk kez izleyiciler olmadan yapıldı.
İlk soru: Ekonomi ve fiyatlar
Biden ve Trump arasındaki seçim tartışması ekonomiyle başladı. Mevcut ülke lideri, selefini arkasında kaos bırakmakla suçlarken eski başkan ülkenin hiçbir zaman onun döneminde olduğu kadar iyi yaşamadığını savundu.
Trump, rakibinin gurur duyduğu başta işgücü piyasasında olmak üzere ekonomik büyümenin onarıcı nitelik taşıdığını, enflasyonunda “ülkeyi öldürmekte” olduğunu söyledi.
Biden’i yönetimi sırasında ABD’nin dünya sahnesinde prestij kaybetmekle suçlayan Trump sözlerini şöyle sürdürdü:
“Sadece içeride değil, ülkemizin dışında da artık saygı görmüyoruz. Yönetimimize saygı duyulmuyor ve artık ABD’ye de saygı duyulmuyor. Üçüncü dünya ülkesine dönüştük. Tüm bunlar, seçim sürecini bir silah olarak kullanma ve siyasi muhaliflerine baskı girişimleri yüzünden. Yaptığı her şey, bir üçüncü dünya ülkesi gibi olmamıza yol açtı.”
Eski ABD başkanının görüşüne göre, halefinin uyguladığı politika “rezil” ve ülkenin çıkarlarına zarar veriyor.
Hakaretler
Rakibine ilk hakaret eden Biden oldu. Demokrat aday, rakibi için “talihsiz gevşek” nitelendirmesinde bulundu.
Trump da mevcut ülke liderinin seçimleri tekrar kazanması halinde “ABD’den geriye hiçbir şey kalmayacağı” yönündeki endişelerini dile getirdi. Cumhuriyetçi aday, Biden’ı “Amerikan tarihinin en kötü başkanı” olarak nitelendirdi.
Biden’in “Amerikan tarihinin en kötü başkanı” olduğunu söyleyen Trump, şu anda ülkenin “cehennem” içinde olduğunu savundu.
Eski ABD Başkanı, fiziksel sağlığının mükemmel olduğunu söyledi ve şimdiki halefi Joe Biden’e zihinsel yetenek testine girmeyi önerdi.
Dünya savaşı olasılığı
Trump, mevcut ülke liderinin uyguladığı politikalar yüzünden dünyanın savaşa çok yakın olduğunu belirtti. Demokrat politikacı ise dünya savaşının sadece “Rusya, Kiev’i alırsa” çıkacağını iddia etti.
Cumhuriyetçi aday, Ukrayna’nın Rusya’yla çatışmayı kaybetmek üzere olduğunu kaydetti. Eski Başkan, Ukrayna’daki çatışmayı henüz Beyaz Saray’a dönmeden çözüme kavuşturma sözünü verdi.
Putin’in Ukrayna’daki çatışmanın çözümü için sürdüğü taleplerin kabul edilemez olduğunu söyleyen Trump, Ukrayna’daki sürecin ‘Putin Biden’a saygı duymamasından’ dolayı gerçekleştiğini öne sürdü.
Mevcut ABD Başkanı’nın Afganistan’dan ordu birliklerini tahliye ederken yaşanan “rezalete” dikkat çeken Cumhuriyetçi aday, “Putin bunu görünce, ‘Biliyor musunuz, sanırım Ukrayna’ya gireceğiz’ demiştir” yorumunda bulundu.
Biden ise kendisini, Amerikan askerlerinin ülke dışında ölmediği bir başkan olarak tanımladı.
Televizyon tartışması sırasında bir kez daha Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e hakaret eden Biden, Putin için “savaş suçlusu” dedi. ABD Başkanı,
“Ukrayna’yı aldığında Polonya’ya ne olacağını düşünüyorsunuz? Belarus’a ne olacak? Diğer NATO ülkelerine ne olacak?” yorumunda bulundu.
Her iki aday, tartışma boyunca 7’şer kez Putin’in adını çekti. Ayrıca Trump konuşması sırasında 16 kez ‘Rusya’ derken, Biden bir kez olsun Rusya’nın adını dile getirmedi.
İsrail’e destek ve Çin’le ilişkiler
Eski ABD Başkanı Trump, halefinin İsrail’e destek konusunda “çok kötü ve zayıf Filistinli” gibi davrandığını dile getirdi. Trump’ın görüşüne göre, mevcut ülke liderinin İsrail’e Gazze Şeridi’nde Hamas’la mücadele konusunda “sonuna kadar gitmesine” izin vermesi gerekiyor.
Ayrıca rakibini Çin’den para almakla suçlayan Trump, “O bir Mançuryalı aday. Çin’den para alıyor” şeklinde konuştu.
En hararetli tartışma konuları: İklim değişikliği ve golf
Canlı yayında en hararetli tartışmanın yaşandığı konu iklim değişikliği oldu. İklim değişikliğini insanoğlu için tek varoluşsal tehdit olarak nitelendiren Biden, kaba bir şekilde rakibini bu konuda hiçbir şey yapmamakla suçladı.
Kimin daha iyi golf oynadığı tartışması da bir o kadar hararetli geçti.
Tartışmanın sonu
Biden, tartışmanın sonunda, sadece sunucuların ve kameramanların bulunduğu salona hitaben, “Buradaki tüm seyircilere soruyorum” dedi.
90 dakika süren canlı yayın tartışması sonunda Trump ve Biden, yine tokalaşmadan sahneden ayrıldı.
CNN anketi: İzleyicilerin üçte ikisine göre zafer Trump’ın
Biden-Trump tartışmasına ev sahipliği yapan CNN’in verdiği bilgiye göre, programı canlı yayında izleyen ABD vatandaşlarının yüzde 67’si tartışmayı Trump’ın kazandığını belirtti.
Kısa mesaj yoluyla gerçekleştirilen ankette, Biden-Trump tartışmasının ilk turunu izlediğini söyleyen 565 kayıtlı seçmenle görüşüldü.
Anketin hata payının yüzde 6,3 puan olduğu tahmin ediliyor.
